Column van Myrthe: Burger bezorgservice

Na vijf columns is het tijd om te schrijven over de inwoner. Want dáár doen we het uiteindelijk voor bij de overheid. Ik zeg bewust inwoner en niet burger. Burgers zitten op een broodje.

Myrthe Sterk
Beeld: ©Rockateer
Myrthe Sterk is ontwerper, beleidsmaker en conceptontwikkelaar bij de gemeente Sittard-Geleen. Ze behoort tot top 3 Jonge Ambtenaar van het Jaar en heeft een Instagram-account @debeleidsmaker over creatief beleid maken. Myrthe schrijft columns over de overheid van nu.

Helaas is onze toegang tot burgers beter dan tot inwoners. Het is vaak moeilijk om een diverse groep te betrekken. We horen steeds dezelfde stemmen, waardoor ongelijkheid juist kan toenemen: één type verhaal bepaalt het beeld.

In artikelen over participatie gaat het vaak over het gebrek aan motivatie van inwoners. Daar kan ik me iets bij voorstellen. Jaren geleden liep ik, na het sporten, naar huis en zag een man in afgedragen kleding een leeg bierblikje in de struiken gooien. Ik riep heldhaftig: “Hé, moet dat?” Voor mij waren er genoeg redenen om dat níet te doen: milieu, dieren, straatbeeld. Voor hem blijkbaar niet.

Toen ik probeerde het vanuit zijn perspectief te bekijken, begreep ik het beter. Waarom zou hij zich druk maken over de toekomst en zijn omgeving? Misschien maakte hij zich vooral zorgen over waar hij die nacht kon slapen. Voor hem was dat blikje weggooien simpelweg één zorg minder.

Dankzij het statiegeld gebeurt dit niet meer. Iedereen levert zijn blikje in, of het wordt vakkundig opgespoord door iemand die het geld goed kan gebruiken. En dat is dan ook precies hoe het werkt: er valt iets te winnen.

‘Voor inwoners is de vraag vaak simpel: What’s in it for me?’

Zo werkt het ook met participatie. Wij vinden onze thema’s vanzelfsprekend belangrijk: de toekomst, de omgeving, duurzaamheid. Maar voor inwoners is de vraag vaak simpel: What’s in it for me? Voor de meeste weinig. Alleen wie bovenaan Maslow’s piramide staat en participatie als roeping ziet, doet mee. En zo blijft ongelijkheid bestaan.

Willen we meer mensen bereiken, dan moeten we aansluiten bij hún belangen. Praat bij duurzaamheid niet alleen over CO₂-reductie, maar over lagere woonlasten zodat er geld overblijft voor leuke dingen. En gaat het over de openbare ruimte? Misschien wil iemand het hofje bijhouden, als de buurvrouw tijdens de vakantie de katten eten geeft.

Ons werk gaat over inwoners. Niet over burgers waarbij we uitgaan van een machtsverschil en wij als professionals precies weten wat zij als onderdanen nodig hebben. Het gaat over mensen met hun eigen beweegredenen, die vaak heel logisch zijn, als je ze maar achterhaalt.

Inwonersvisies kunnen we nog niet bestellen of laten bezorgen. Tot die tijd hebben we inlevingsvermogen nodig, vragen stellen en het lef om echt te luisteren. En soms begint een gesprek dan niet over klimaatdoelen of samenredzaamheid, maar over vrije tijd of vakantie.

Heb jij een goed voorbeeld van hoe jij verbinding maakt met inwoners? Deel dit dan in de comments onder dit LinkedInbericht!