Vers van de pers: onderzoek naar klimaatadaptieve dijken

De Friese Waddenzeedijk is sinds vorige week zes “gaten” van elk 1500 m2 rijker. De komende weken vullen verschillende aannemers een proefvak met een eigen, innovatief asfaltmengsel. Met dit onderzoek kijken de drie noordelijke waterschappen (Hunze en Aa´s, Noorderzijlvest en Wetterskip Fryslân) hoe zij onze asfaltdijken het beste kunnen vernieuwen.

Op de dijk
Beeld: ©POV Waddenzeedijken

In 1 minuut:
In de rubriek Vers van de pers zoomt Overheid van Nu in op hoe je interbestuurlijke samenwerking tegenkomt in de actualiteit. Drie vragen staan centraal: Wat hebben jullie met elkaar afgesproken? Waar liepen jullie in de samenwerking tegenaan? En: hoe gingen jullie daarmee om?

Het onderzoek in een notendop

Nederland telt ruim 500 kilometer aan geasfalteerde dijken. Inmiddels zijn veel van die asfaltbekledingen zo’n 40 tot 50 jaar oud. Dat en de zeespiegelstijging, maakt dat het tijd is om deze dijken te versterken.

Jan Hateboer is projectmanager bij Wetterskip Fryslân: ‘Bij dit onderzoek hebben we verschillende aannemers om hulp gevraagd, zij weten immers beter welke innovaties er zijn op het gebied van asfalt. Zij zijn met verschillende oplossingen gekomen. Opvallend is dat ze allemaal inzetten op duurzaamheid, bijvoorbeeld door gebruik te maken van gerecycled materiaal en levensduurverlenging van de dijk.’ De waterschappen monitoren de proefvakken de komende vijf jaar.

Het onderzoek naar asfaltbekleding is één van de in totaal twaalf onderzoeken die de noordelijke waterschappen samen uitvoeren onder de vlag van de Projectoverstijgende Verkenning  Waddenzeedijken (POV-W).  De onderzoeken richten zich op innovatieve dijkconcepten en -bekledingen en op het proces dat nodig is om tot die innovatie te komen. Ook kijken de waterschappen of de dijken bestand zijn tegen klimaatverandering. Het landelijke Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP), een alliantie tussen de waterschappen en Rijkswaterstaat, financiert de onderzoeken.

‘We wisten dat die samenwerking eigenlijk een vrij logische stap was.’

Flexibel in het proces

Zes jaar geleden kwamen de waterschappen voor het eerst samen, om te praten over een mogelijke samenwerking. ‘Er speelde toen al zoveel in ons waddengebied.’ Vanuit het HWBP kwam het initiatief voor deze samenwerking. ‘We wisten dat die samenwerking eigenlijk een vrij logische stap was. We zitten nota bene aan dezelfde dijkring.’ De waterschappen besloten onder de vlag van de POV-W twaalf onderzoeken uit te voeren. ‘De logische vervolgvraag was: hoe gaan we dat organiseren, wie doet wat en welke werkafspraken maak je met elkaar? Daar hebben we van tevoren over nagedacht en in een plan van aanpak gegoten.’

Die aanpak bleek niet op alle onderdelen optimaal te werken. ‘In het begin beheerde Wetterskip Fryslân alle budgetten, ook de facturen gingen via ons. We zagen dat dit niet handig was, omdat iedereen met een eigen systeem en opdrachtvoering werkte. Toen besloten we om elk waterschap beheer te geven over eigen budget en zelf facturen uit te laten sturen. Je kunt aan de voorkant nog zoveel bedenken, in het proces moet je flexibel zijn.’

‘Na 5 jaar samenwerken kennen we elkaars krachten, en soms beperkingen, goed’

Dezelfde dijkring, andere mentaliteit

‘Ook merkten we al snel dat elk waterschap totaal verschillend is, in mentaliteit en organisatie. Dat betekent ook dat je allemaal een eigen kracht hebt’, aldus Hateboer. Binnen de samenwerking proberen ze die krachten optimaal te benutten. ‘De ene partij betrekt bijvoorbeeld al sneller andere aanbieders of organisaties bij een onderzoek dan de ander. De expertise en kennis die je daarbij opdoet, kun je weer met elkaar delen.’

De Projectoverstijgende Verkenning Waddenzeedijken wordt eind dit jaar afgerond. Hateboer geeft aan dat de bestuurders die hechte verbinding tussen de drie waterschappen willen voortzetten. ‘Na vijf jaar samenwerken kennen we elkaars krachten – en soms beperkingen – goed. We trekken al vaker samen met elkaar op, en het zou mooi zijn als dat na de POV blijft gebeuren.’

Meer weten over de Projectoverstijgende Verkenning Waddenzeedijken?
Bekijk hier het Plan van Aanpak en hier de overzichtskaart van alle onderzoeken.