‘Wij feliciteren vandaag ook het Rijk met deze regiodeal’

Vandaag sluiten de Achterhoek en het Rijk de Regio Deal Achterhoek. Wat betekent deze deal voor beide partijen? En hoe werkt de Achterhoekse samenwerkingsvorm met een Achterhoek Raad en ‘8RHK ambassadeurs’? Dat vroegen we aan Mark Boumans, voorzitter van de Raad, het dagelijks bestuur van de regio en burgemeester van Doetinchem.

Mark Boumans
Peter van ’t Hoog, gedeputeerde van de provincie Gelderland, en Mark Boumans ondertekenen de Regio Deal.

Jullie sluiten vandaag de Regio Deal Achterhoek. Wat houdt deze deal in?

‘Het is een manier om de Achterhoek te versterken. Onderling is dat niet zo nodig, want we zijn al heel coherent. Maar het helpt wel om onszelf steviger te manifesteren richting Den Haag en Brussel.’

‘Daarbij ondersteunt het de grote opgaven waar we voor staan. Bijvoorbeeld het vasthouden en binnenhalen van jonge mensen. Want we hebben meer banen dan mensen. Ondernemerschap is hier opvallend aanwezig. Sla de Quote-500 maar eens open en kijk hoeveel mensen uit de Achterhoek komen. Die hebben hun geld niet met vastgoed verdiend, maar in de maakindustrie en de agrarische sector.’

‘We moeten dus aan de bak. Met onze bereikbaarheid, werk- en opleidingskansen en bijvoorbeeld nieuwe woonvormen. Ook op het vlak van uitgaan, cultuur, winkelen moeten we genoeg te bieden hebben.’

De Regio Deal Achterhoek 2019-2022
Is een overeenkomst tussen het Rijk (zes ministeries) en de Achterhoek (provincie Gelderland en Regio Achterhoek). Zij willen met een samenhangende aanpak en projecten de welvaart van inwoners en bedrijven in de Achterhoek vergroten. De hoofdthema’s van de Regio Deal Achterhoek zijn Smart Economy, Smart Living en Smart Governance.

Waar blijkt die onderlinge samenhang uit?

‘Mensen zijn trots op de regio. Die Achterhoekse identiteit hebben we niet bedacht, die was er al. Het is hier fijn wonen en leven, mensen hebben het goed, er is veel samenhorigheid en mensen willen dat ook laten zien.’

‘Zo is vorig jaar een Achterhoekse vlag ontwikkeld, vanuit een ontwerpwedstrijd van de Zwarte Cross. Dat is nu de meest verkochte vlag. Je ziet ‘m overal terug; in de Achterhoek zelf, maar ook bij de Tour de France en de Formule 1 race in Monaco.’

Wat gaan mensen die in de Achterhoek wonen merken van deze deal?

‘De deal geeft extra prikkels om daadwerkelijk te investeren. Dus we gaan gewoon dingen doen. Extra deelfietsen realiseren tussen dorpen en OV-aansluitingen. Nieuwe opleidingen creëren waar vraag naar is vanuit studenten en ondernemers. Nieuwe woonvormen die hier nu niet zijn, maar waar jongeren wel behoefte aan hebben.’

Was het lastig om tot een deal te komen?

‘We hebben vorig jaar met 87 andere regio’s ingeschreven op de uitvraag van het Rijk. Daarvan zijn er twaalf gehonoreerd, waaronder wij.’

‘Onze onderlinge samenwerking is redelijk pragmatisch. Je ziet dat het Rijk wat meer last heeft van regeldruk en legitimiteitsvragen. Ik merkte dat het Rijk juist baat heeft bij onze manier van werken, dat wij gewoon doorgaan.’

‘We wilden deze deal graag sluiten, maar niet ten koste van alles. Als het er alleen maar ingewikkelder van was geworden hadden we het niet gedaan. Dat konden we in gesprekken soms ook zeggen, die onafhankelijkheid hielp.’

Wat heeft het Rijk aan deze deal?

‘Veel van waar we mee aan de slag gaan zijn ook Rijksopgaven. Het realiseren van genoeg woningen, Nederland economisch op de kaart houden en goede vormen van regionale samenwerking vinden. De Achterhoek kan in onze optiek een belangrijke bijdrage leveren aan het herstellen van balans in Nederland. We bieden ruimte om te wonen, in een fijn woon- en werkgebied, met bloeiende economie. Daarom feliciteren we vandaag ook het Rijk met deze deal. Alle 150 Tweede Kamerleden hebben van ons een chocoladeletter als traktatie gekregen.’

Jullie hebben het onder andere over de Achterhoek Raad en Achterhoekse ambassadeurs. Hoe zit die samenwerkingsvorm in elkaar?

‘We hebben sinds vorig jaar een Achterhoek Raad, die bestaat uit 49 mensen. Uit alle fracties van de zeven gemeenteraden zit één iemand in de Achterhoek Raad. De Raad is het kaderstellend en controlerend orgaan van de Achterhoek Board. Vanuit de Achterhoek Board wordt gewerkt aan gezamenlijke opgaven als wonen, circulaire economie en bereikbaarheid. Dat doen we aan onze zes Achterhoek Thematafels, met ondernemers, inwoners, overheden, maatschappelijke organisaties. Zowel de Board als de Thematafels zijn ‘3O’ samengesteld, dus met ondernemers, maatschappelijke organisaties en overheden. Als geheel zijn we de 8RHK ambassadeurs.’

Samenwerken in de achterhoek

Infographic van de Achterhoekse samenwerkingsstructuur. Bekijk deze pagina voor meer info.

Jullie hebben al een langere traditie van opgavegericht werken. In hoeverre is die uniek?

‘Regionale samenwerking is in de jaren ‘80 min of meer afgeschaft. Daarvoor had je bijvoorbeeld streekraden, gebieden waar 10-15 gemeenten samenwerkten. Die zijn toentertijd alleen in Twente en hier in de Achterhoek blijven bestaan. Dat maakt denk ik ook dat we in 2011 de eerste met een Triple Helix (samenwerking tussen overheid, bedrijfsleven en kennisinstellingen, red.) samenwerking waren en daar zetten we nu een volgende stap mee.’

Hoe zorg je ervoor dat de regiodeal een succes wordt?

‘Hard werken. Dat klinkt flauw, maar daar komt het wel op neer. Drie jaar lijkt een lange periode, maar in de bestuurspraktijk is het kort. Het vraagt best veel van de mensen die ermee bezig zijn, om die 40 miljoen goed weg te zetten in drie jaar tijd.’

‘De mensen van het ROC hier bijvoorbeeld, het Graafschapscollege. Die zijn een belangrijke partner in de Regio Deal, maar zij hebben natuurlijk nog veel meer aan hun hoofd. Dit komt erbij en dat is best een klus voor hen om te combineren.’

‘We moeten vooral gaan zorgen voor tastbare en zichtbare resultaten. Dat is de manier om iedereen betrokken te houden. Een mooi recent voorbeeld is een project waarbij kinderen een 3D printer maken. Daarvoor zijn mensen die moeilijk aan de bak kwamen opgeleid om dit aan die kinderen te leren. Die kinderen leggen 50 van de 100 euro ontwikkelkosten in en krijgen aan het eind van de rit een werkende 3D printer ter waarde van 1500 euro mee naar huis. Waarbij een groot deel van hen onderweg meer geïnteresseerd is geraakt in techniek. Dat project is ontstaan, nadat drie voorzitters uit de industriekringen elkaar aan de overlegtafel hebben ontmoet. Naast bestuurlijke ontwikkeling moeten we dat soort dingen vooral blijven doen. D’ran!’