Tweeluik RES-koplopers: 'Ga voor nuchtere aanpak van energietransitie'

De gemeenten van de regio Drechtsteden werken in het kader van hun RES momenteel hard aan de warmtetransitie. Het plan dat er nu ligt, richt zich in eerste instantie vooral op de verdere ontwikkeling van het warmtenet en het bieden van handelingsperspectief. De aanpak in Drechtsteden is nuchter. Wethouder Jacqueline van Dongen: ‘Val mensen niet lastig met idealistische doelen. Er moet een handelingsperspectief zijn’.

Jacqueline van Dongen

 Inzichten van RES-trekker en wethouder Jacqueline van Dongen:

  • Wees praktisch, ook in je boodschap over de Energietransitie.
  • Slagen van een RES is afhankelijk van goede relaties. Investeer in een vroeg stadium hierin.

De regio Drechtsteden is een samenwerking van de gemeenten Dordrecht, Papendrecht, Sliedrecht, Zwijndrecht, Alblasserdam, Hardinxveld-Giessendam en Hendrik-Ido-Ambacht. De regio deed mee aan een pilot van de VNG voor de uitwerking van de eerste RES-plannen. In april 2018 tekenden dertig partijen het Energieakkoord Drechtsteden. Dit plan heeft vier hoofdlijnen: energie duurzaam opwekken, gefaseerd stoppen met het gebruik van benzine en diesel, steeds meer aardgasvrij worden en energiebesparing. In het afgelopen jaar is in het kader van de hoofdoelen ‘energiebesparing’ en ‘aardgasvrij’ gewerkt aan een transitievisie warmte. Het document beschrijft hoe de overgang naar een aardgasvrije gebouwde omgeving mogelijk gemaakt kan worden in de Drechtsteden.

De RES-pilot begon met het bij elkaar brengen van heel veel partijen, vertelt wethouder Jacqueline van Dongen (duurzaamheid) van de gemeente Zwijndrecht en regionaal portefeuillehouder Energietransitie. ‘Niet alleen waterschappen en woningbouwcorporaties zaten daarbij, maar ook onderwijsinstellingen en het bedrijfsleven.’ De eerste plannen richten zich o.a. op de verdere ontwikkeling van het warmtenet.

Het warmtenet in de regio was al in ontwikkeling, vertelt Van Dongen. Momenteel wordt gekeken hoe eerst een zo groot mogelijk deel van de woningvoorraad – ongeveer 42.000 woningen - van de zeven woningcorporaties in Drechtsteden op het warmtenet kan worden aangesloten. ‘De woningbouwcorporaties zijn de startmotor van de warmtetransitie', zegt Van Dongen. Net als Parkstad Limburg kijkt Drechtsteden naar ‘volume’ om kosten te besparen. ‘Energiebedrijf HVC investeert in Drechtsteden alleen in een warmtenet als er voldoende volume en animo voor is’, zegt Van Dongen. ‘Volume is noodzakelijk om de financiële investeringen in infrastructuur te kunnen dragen en kosten per woning betaalbaar te maken.’ De kosten zijn desondanks nog steeds aanzienlijk. Drechtsteden bekijkt nu hoe de kosten verder omlaag kunnen of hoe ze anders kunnen worden gefinancierd.

'We kennen elkaars behoeften en belangen en zijn bereid elkaar te helpen.'

Praktisch en menselijk

De RES is een technisch en maatschappelijk document, dit vraagt ook om een goede relatie tussen alle samenwerkende partners, zegt Van Dongen. Haar inzicht tot nu toe bij opstelling en uitvoering van de RES: investeer in goede relaties. ‘We hebben nu in Drechtsteden samenwerkende partijen die elkaar wat gunnen. We kennen elkaars behoeften en belangen en zijn bereid elkaar te helpen.’

Daarnaast heeft men in Drechtsteden gekozen voor een hele praktische aanpak, met ‘een gezonde dosis nuchterheid’. De praktische aanpak bepaalt ook de communicatie over de energietransitie. Van Dongen: ‘Val bijvoorbeeld particuliere huiseigenaren niet lastig met allerlei idealistische doelen waar nu nog een gigantisch prijskaartje aan hangen. Bied een handelingsperspectief tegen aanvaardbare kosten. Bij particulieren richten we ons daarom nu vooral op energiebesparing en op investeren in isolatie wat in veel gevallen al tegen aanvaardbare kosten kan.'

'We informeren onze inwoners en maken het zo eenvoudig mogelijk om tot energiebesparing en isolatie over te gaan. Zo worden de energierekeningen beperkt én worden woningen al voorbereid op de nieuwe warmtevoorziening.'

Lees hier over de inzichten van RES-trekker Volmar Delheij,Parkstad Limburg in deel 1 van het tweeluik.