Rapport gemeentelijke schuldhulpverlening: ‘Een open deur? Het vervolg’

Hoe goed is de toegang tot schuldhulpverlening in Nederlandse gemeenten? Daarover gaat het rapport ‘Een open deur? Het vervolg’ van de Nationale ombudsman. Dit onderzoek is een vervolgonderzoek op het rapport naar de toegang tot de gemeentelijke schuldhulpverlening ‘Een open deur?’. Daarin concludeerde de ombudsman dat de toegang tot schuldhulp nog niet in alle gemeenten breed en laagdrempelig is, en dat op een paar punten ruimte was voor verbetering.

Quote: Ëen open deur? Het vervolg

Methode

Medio maart 2018 werd een enquête uitgezet onder 298 gemeenten. Er zijn voor 251 gemeenten gegevens ontvangen. Op basis van de informatie uit de vragenlijst en informatie uit het rapport “Een open deur?” is een rondetafelbijeenkomst georganiseerd met acht gemeenten, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), Divosa en de NVVK. De uitkomsten van deze bijeenkomst zijn meegenomen in dit onderzoek.

Resultaten

Uit het onderzoek concludeerde de ombudsman dat de meeste gemeenten een positieve ontwikkeling doormaken. Bij een groot deel van de geënquêteerde gemeenten is de toegankelijkheid goed: nieuwe aanvragers kunnen er binnen enkele weken terecht voor een gesprek. Ook bieden de meeste gemeenten ondersteuning aan de niet-zelfredzame burger in het schuldhulpproces en lijken weigeringsgronden minder vaak en minder strikt te worden toegepast dan vroeger.

Toch heeft de ombudsman nog enkele aandachtspunten. Hij vindt dat er nog steeds (te veel) mensen voortijdig uitvallen in het toegangsproces; dat voor zelfstandigen de schuldhulpverlening nog onvoldoende toegankelijk is; en dat burgers nog niet altijd een gemotiveerde beschikking op een aanvraag ontvangen. Ook vindt hij het zorgelijk dat bijna de helft van de aan het onderzoek deelnemende gemeenten geen exacte cijfers kan verstrekken.

Daarom roept de ombudsman gemeenten op om:

  • Beter te registeren.
  • Te kijken naar de oorzaken van en de oplossingen voor de uitval in het toegangsproces.
  • Zich proactief en ‘inclusief’ op te stellen om te voorkomen dat burgers voortijdig afhaken.
  • De toegang tot schuldhulpverlening voor zelfstandigen op korte termijn te verbeteren.
  • Burgers altijd een beschikking met een deugdelijke motivering te verstrekken.